Nhiều nước trên thế giới lấy ngày 15/4 âm lịch là ngày Phật Đản. Việt Nam lấy ngày 8/4 hoặc 15/4 tùy theo truyền thống Nam truyền hay Bắc truyền của các chùa, trong khi các nước Tây Á lấy ngày trăng tròn của Tháng Năm dương lịch để kỷ niệm sinh nhật của vị Phật lịch sử.
Truyền thuyết về Đức Phật dựa trên sự lo sợ của một hoàng tử trẻ, bị bủa vây bởi những khái niệm bệnh tật, tuổi già và cái chết. Ngài chọn con đường khất thực để tìm ra lối thoát cho những nỗi thống khổ treo lơ lửng này. Sau nhiều năm lăn lộn, hoàng tử tìm thấy câu trả lời. Ngài đã nhận ra chân lý. Ngài trở thành một vị Phật hay một vị được giác ngộ bằng cách đạt được sự giải thoát sau 49 ngày ngồi dưới gốc cây Bồ đề, vào khoảng 2.500 năm trước.
Các bằng chứng khảo cổ đã chứng minh Đức Phật là một nhân vật có thật, một người bình thường. Ngài được sinh ra ở đâu, lớn lên như thế nào và di chuyển ra sao sau khi đã thành đạo, một gia phả đầy đủ với các chứng tích khảo cổ cho chúng ta thấy Đức Phật là một nhân vật có thật. Trong suốt 45 năm, người đã ngang dọc miền bắc và miền đông Ấn Độ để truyền bá giáo lý. Đức Phật được gọi là “bổn sư” vì người là một nhà giáo dục lớn, thầy của các vị thầy. Đức Phật được cho là đã có một kế hoạch lớn lao để thiết lập các trường học (đạo tràng) ngay khi ngài còn sống. Giáo lý của Đức Phật, được kết tập lại sau khi ngài nhập niết bàn không lâu. Văn học kinh điển của Phật giáo nguyên thủy hay “Thánh điển Pali” có ba phần gọi là Tipitakas (Tam tạng kinh điển). Như cái tên cho thấy, chúng được viết bằng tiếng Pali. Các tạng (Pitakas) được gọi riêng là Vinaya Pitaka (Luật tạng), Sutta Pitaka (Kinh tạng) và Abhidhamma Pitaka (Luận tạng). Sutta Pitaka (Kinh tạng) gồm có 5 phần gọi là Nikayas. Bốn phần đầu – Dıgha (Trường bộ), Majjhima (Trung bộ), Samyutta (Tương ưng bộ) và Anūguttara (Tăng chi bộ) – bao gồm các bài giảng được gọi là Kinh, có độ dài khác nhau, thường được cho là do Đức Phật giảng. Phần thứ năm được gọi là Khuddaka (Tiểu bộ), có cấu trúc khác bốn phần đầu. Kinh này gồm 15 quyển. Nổi bật trong Tiểu bộ kinh là Kinh Pháp Cú, lời vàng Phật dạy, gồm 423 bài kệ, chia ra làm 26 phẩm là một tập hợp những câu dạy ngắn gọn nhưng đầy ý nghĩa của đức Phật trong suốt 45 năm thuyết pháp của ngài. [..]Xem Kinh Pháp Cú, chuyên mục Kinh điển Nikaya[..]
Tất cả công việc mà Đức Phật làm khi sinh thời là truyền bá đạo đức nhân bản thông qua giáo dục. Gautama tin rằng đạo đức, đức hạnh của con người có thể được gieo trồng và tăng trưởng thông qua giáo dục. Phật giáo phục vụ cho những người đang sống có được cuộc sống an lành và hạnh phúc, giảm thiểu và chuyển hóa các nỗi khổ niềm đau. Giáo lý của ngài, chung quy lại là trình bày về NỖI KHỔ và PHƯƠNG PHÁP THOÁT KHỔ.
Khổ (Tiếng Pali: Dukkha) là điểm nhấn của triết học Phật giáo và là nền tảng cho mọi tồn tại. Mặc dù khó giải thích, nó bao gồm tất cả các dạng đau đớn thể chất và tinh thần, buồn khổ, sợ hãi, bất bình và thậm chí cả niềm vui, do bản chất nhất thời của chúng. Kiếp người được đánh dấu bởi sự vật lộn không ngừng để vượt qua dukkha.
Đức Phật đã chỉ ra con đường thoát khổ là con đường BÁT CHÁNH ĐẠO. Đây là con đường, mà nếu được thực tập rốt ráo, hành giả (practician) sẽ thực sự không còn bị ràng buộc bởi dukkha, đạt được sự an vui ngay trong đời sống hiện tại.
[..]Xem Kinh Bát chánh đạo[..]
